Het verschil tussen compost, meststof en potgrond

Wanneer je tuiniert, kom je termen als compost, meststof en potgrond tegen en hoewel ze allen een rol spelen in het verbeteren van de bodem, hebben ze toch verschillende functies. Maar het kan soms best verwarrend zijn wat al deze termen juist betekenen.

Laten we dus om te beginnen eens bekijken wat de definities zijn van deze 3 producten:

• Compost is organisch materiaal dat op een natuurlijke wijze is afgebroken. Dat klinkt misschien allemaal nog wat vaag, dus we gaan daar nog even dieper op in gaan. Compost is het resultaat van een gecontroleerd proces van composteren. Dat wil zeggen dat organisch materiaal, zoals groente- en fruitresten, bladeren en gras, worden afgebroken en dus omgezet in een humusrijke materie. Humus is dan weer het organisch materiaal dat traag afbreekbaar is. De makkelijk verteerbare delen zijn reeds afgebroken en wat dan overblijft is het humusrijke gedeelte. Compost bestaat dus uit organisch materiaal zoals keuken- en tuinafval, uit water en zuurstof, beiden nodig voor het proces van composteren en tenslotte nog uit micro-organismen en schimmels die het afbreken voor hun rekening zullen nemen.
• Meststof is een geconcentreerde materie bestaande uit voedingsstoffen die aan de bodem kan worden toegevoegd om de groei van planten te bevorderen. Het kan organisch of anorganisch (kunstmatig) zijn. De voedingsstoffen waaruit het bestaat worden ingedeeld in macro en micro stoffen. Onder macro begrijpen we stikstof (N), fosfor (P) en kalium (K). Onder micro begrijpen we zink, ijzer, magnesium en andere stoffen. Organische meststoffen zijn meer algemeen samengesteld zodat de plant zelf kan 'kiezen' wat hij nodig heeft. Anorganische meststoffen gaan gerichter te werk en zullen dus bepaalde stoffen meer of net minder bezitten. 
• Potgrond is speciaal samengestelde grond, specifiek ontworpen voor het gebruik in potten en bakken. Het is luchtig en zorgt ervoor dat plantenwortels goed kunnen groeien. Sommige potgrond bezit turf anderen zijn turfvrij, soms zijn er kokosvezels toegevoegd voor de luchtigheid. Ook kan er perliet of vermiculiet in verwerkt zijn voor een betere drainage. Tenslotte kan er ook compost of meststof aan toegevoegd zijn.

Het belang

We weten nu dus wat er wordt bedoeld met deze producten, maar waar dienen ze dan juist voor?

De bedoeling van compost is dat het de bodemstructuur zal verbeteren. Zo zal het bijvoorbeeld een zware kleigrond luchtiger maken en daardoor beter doorlaatbaar. Bij zandgrond zal compost er net voor zorgen dat vocht meer wordt vastgehouden. Bovendien gaat het ook het bodemleven stimuleren, zoals de aanwezigheid van wormen. Het is dus een bodemverbeteraar.

Compost is essentieel voor een gezonde bodem omdat het de natuurlijke balans bevordert en de vruchtbaarheid verbetert.

Zonder voldoende voedingsstoffen kunnen planten niet groeien of bloeien, met meststof kan je die noodzakelijke voeding aan je planten schenken. Zo kan meststof planten ondersteunen wanneer die extra voedingsstoffen nodig hebben, zoals in de bloeiperiode of wanneer vruchten moeten gevormd worden. Het kan ook uitgeputte bodems helpen herstellen of een tekort van bepaalde voedingsstoffen wegwerken. Ook meststof is een bodemverbeteraar.

Wil je meer weten over bodemverbeteraars, lees dan zeker onze blog: Bodemverbeteraars: hoe de juiste kiezen en waar te vinden.

Potgrond is speciaal ontworpen en samengesteld om planten in bakken en potten de juiste groeiomgeving te geven. Deze planten hebben namelijk geen toegang tot de natuurlijk bodem en hebben dus een alternatief nodig. Dit kan zowel voor kamerplanten gelden als voor planten buiten op een balkon of terras.

Wanneer

Nu weten we dus wat het is en waarom deze producten van belang zijn. De volgende vraag is wanneer gebruiken we ze?

Compost dien je jaarlijks aan te brengen. Het wordt vooral toegevoegd in de lente of de herfst om de tuin voor te bereiden op de periode die komt. In de zomer kan het ook gebruikt worden als een soort van mulch.

Wanneer planten in hun bloeiperiode komen, kan je ze best meststoffen geven. Dat zal hen de nodige energie schenken. Ook wanneer je tekorten opmerkt, zoals vergeelde bladeren of een duidelijk achtergestelde groei, kan het nodig zijn om meststoffen toe te voegen.

Telkens wanneer je een nieuwe plant in je potten of bakken plaatst, dien je potgrond toe te voegen. Wanneer er voorheen een andere plant in de pot stond, kan je best de potgrond (deels) vervangen. Ook na langdurig gebruik kan het nodig zijn potgrond te vernieuwen, extra toe te voegen of compost of meststof eronder te vermengen.

Het gebruik

Nu we weten wat het verschil is tussen deze 3 producten, wat het belang ervan is en wanneer je ze kan gebruiken, is het natuurlijk ook belangrijk te weten hoe je ze dient te gebruiken.

Compost kan je onder de bovenste laag van de bodem mengen of ook gebruiken om de bodem te bedekken om uitdroging te voorkomen. Ook kan het aan potgrond toegevoegd worden om zo de kwaliteit ervan te verbeteren.

Korrelmest strooi je rond de basis van planten. Je kan het ook zachtjes de grond in drukken. Vloeibare meststof meng je onder het water waarmee je de planten giet. Let er op steeds de aanbevolen hoeveelheid te gebruiken om overbemesting te vermijden.

Je bakken en potten kan je simpelweg vullen met potgrond. Lees na of er reeds compost en meststof aan toegevoegd is en vermeng het er eventueel nog onder indien nodig.

Conclusie

Meststof, compost en potgrond wordt wel eens door elkaar gehaald of alleszins besproken zonder dat altijd helemaal duidelijk is wat het juist betekent en wat het verschil is. Maar eigenlijk kan het verschil redelijk makkelijk gemaakt worden.

Compost gaat vooral over het verbeteren van de bodemstructuur, meststof is eigenlijk de voeding voor onze planten, terwijl potgrond in onze bakken en potten thuishoort. 

We hebben al aangehaald dat zowel compost als meststof als bodemverbeteraar kunnen fungeren. Wil je daar meer over weten? Lees dan zeker onze blog: Bodemverbeteraars: hoe de juiste kiezen en waar te vinden.