Kruidenlikeuren zijn alcoholische dranken die bestaan uit kruiden en nog andere plantaardige ingrediënten. Meestal hebben ze een hoog alcoholpercentage en veelal complexe smaken die variëren van zoet naar bitter of een combinatie van beiden.
Oorspronkelijk werden deze likeuren vaak als een soort van medicijn gebruikt. In de loop van de tijd zijn ze echter verder ontwikkeld en uitgegroeid tot een populair drankje en vandaag zijn ze weer helemaal hip.
Laten we eens kijken naar de geschiedenis van de kruidenlikeur.
Let wel, alcoholmisbruik schaadt de gezondheid!
Traditie en erfgoed
Het gebruik van kruiden in likeuren heeft een rijke geschiedenis. Al eeuwenlang worden allerlei soorten kruiden gebruikt om drankjes te verrijken en op smaak te brengen. In verschillende oude beschavingen werden brouwsels gemaakt met kruidenextracten.
De Egyptenaren, Grieken en Romeinen waren reeds bekend met het gebruik van kruidendrankjes om verschillende uiteenlopende redenen, zoals bijvoorbeeld om spreuken kracht bij te zetten of als afrodisiacum.
Naast deze toepassingen speelden kruidenlikeuren ook een belangrijke rol bij sociale aangelegenheden en ceremonies. Het drinken van deze likeuren werd geassocieerd met feesten en vieringen en met het uitvoeren van sommige rituelen. Het werd dan ook vaak geschonken op feestbanketten, bruiloften en andere gelegenheden.
In de middeleeuwen begon het gebruik van kruidendrankjes in Europa populairder te worden. Monniken in kloosters speelden een zeer belangrijke rol bij het ontwikkelen en produceren van deze likeuren.
Ze combineerden verschillende kruiden en andere ingrediënten met alcohol om drankjes te maken die uiteindelijk bleken erg smaakvol te zijn. In verschillende kloosters werd er veel tijd en energie gestoken om deze drankjes verder te ontwikkelen en daar kunnen wij nu gelukkig de vruchten van plukken.
Deze traditie is door de jaren heen doorgegeven en heeft uiteindelijk geleid tot de ontwikkeling van een groot aantal likeurrecepten. Deze werden steeds verfijnder en lekkerder en wonnen aan populariteit.
Likeur is vandaag een smakelijk drankje waarvan men kan genieten. De grote verscheidenheid aan likeuren hebben er alleszins voor gezorgd dat ze hun weg hebben gevonden naar het brede publiek.
Het productieproces
Het produceren van kruidenlikeuren is een nauwgezet proces dat een uitgebreide kennis van specerijen en andere ingrediënten vereist.
De productie begint met de zorgvuldige selectie van kwaliteitsvolle ingrediënten. Daarna volgt het proces van maceratie of worden met andere woorden de kruiden gedistilleerd in alcohol om hun smaken te extraheren. Dit infusieproces kan enkele dagen tot enkele maanden duren, afhankelijk van de gewenste smaak en intensiteit.
Zodra de infusie is voltooid, wordt de vloeistof gefilterd. Het wordt vervolgens meestal gezoet met suiker, honing of andere natuurlijke zoetstoffen om de bitterheid enigszins te temperen en de algemene smaak te verbeteren.
In veel regio's worden kruidenlikeuren al generaties lang gemaakt volgens een specifieke formule. Door gebruik te maken van lokale kruiden kunnen distilleerders deze tradities in stand houden en een erfgoed van kennis en expertise doorgeven aan toekomstige generaties.
Na de distillatie dient de likeur nog een tijdje te rusten. In die periode kunnen de smaken zich nog verder ontwikkelen. Dit kan gebeuren in roestvrijstalen vaten, eikenhouten vaten of zelfs glazen potten of flessen. Ten slotte wordt de likeur gebotteld en is hij klaar om genuttigd te worden.
Vandaag bestaan er veel distilleerderijen die zich specialiseren in het produceren van kruidenlikeuren. Sommige bedrijven houden vast aan de oude traditionele recepten, terwijl anderen nieuwe creaties verzinnen met eigentijdse smaken.
Unieke smaken
Kruiden voegen een diepe smaak en geur toe aan likeuren. Ze kunnen zorgen voor een brede waaier aan aroma's, variërend van bloemig en fruitig tot kruidig en bitter. Door het mengen van verschillende kruidensoorten, zijn de mogelijkheden eindeloos, wat een enorme ruimte biedt aan creativiteit en innovatie.
Er zijn likeuren die wel meer dan 100 kruiden mengen en zo een unieke mix bekomen die met weinig te vergelijken valt. Door die mogelijkheden vinden vele producenten hun weg naar de markt, die nog lang niet verzadigd lijkt. Ieder weet zich te onderscheiden met een eigen unieke mix, wat ook steeds tot nieuwe ontwikkelingen leidt.
Zo krijgen consumenten telkens weer nieuwe likeuren voorgeschoteld met niet alleen een eigen smaak, maar ook tal van uiteenlopende mogelijkheden om de likeuren te gebruiken. Kruidenlikeur kan namelijk op verschillende manieren geconsumeerd worden.
Veel mensen drinken het puur, meestal als digestief na de maaltijd, om zo goed te kunnen genieten van de unieke smaken. Het is echter ook een veelgebruikt ingrediënt in cocktails. Ook desserts of andere gerechten kunnen op smaak gebracht worden met de kruidenlikeuren. De mogelijkheden zijn dus talrijk en divers.
Alleszins kan iedereen wel ergens een likeur vinden die tegemoet komt aan de eigen persoonlijke voorkeur, wat deze drank toegankelijk maakt voor een breed publiek.
Veelvoorkomende kruiden
Ondanks het feit dat er een quasi onuitputtelijke hoeveelheid aan kruiden aanwezig is die gebruikt kan worden om likeur te maken, zijn er enkelen die duidelijk veelvoorkomend zijn.
Anijs
Anijs is een populair kruid dat bekend staat om zijn unieke en uitgesproken smaak. Het wordt gebruikt in likeuren zoals ouzo, absint en sambuca. Anijs voegt een bijzondere zoetheid toe aan de drank en kan ook een verkoelend effect hebben. Door zijn aparte smaak, wordt het kruid niet door iedereen evenveel gewaardeerd, maar desondanks is het een veelgebruikt kruid.
Kaneel
Kaneel is een geliefd kruid dat wordt gebruikt in diverse gerechten en dranken, waaronder likeuren. Het heeft een warme, zoete smaak die goed past bij andere kruiden en specerijen. Kaneel wordt vaak gebruikt in likeuren zoals whiskylikeur, appellikeur en zelfs chocoladelikeur.
Kruidnagel
Kruidnagel is een sterk geurend kruid met een intense, pittige smaak. Het komt voor in likeuren zoals amaretto maar ook in glühwein, vanwege zijn uniek aroma. Kruidnagel voegt niet alleen smaak toe aan likeur, maar kan ook een verwarmend effect hebben.
Koriander
Koriander is een kruid dat zowel in zijn blad- als zaadvorm wordt gebruikt. Het heeft een frisse, citrusachtige smaak die goed past bij verschillende likeuren. Korianderzaad wordt vaak gebruikt in gin, terwijl korianderbladeren worden gebruikt in sommige likeuren zoals Chartreuse.
Munt
Munt is een verkoelend kruid dat veel wordt gebruikt in cocktails en likeuren. Het zorgt voor een zekere frisheid. Munt wordt vaak gebruikt in likeuren zoals crème de menthe en mojito-likeuren. Het kan ook makkelijk worden gecombineerd met andere kruiden om lekkere mixen te creëren.
Vanille
Vanille is één van de meest geliefde smaken ter wereld en wordt vaak gebruikt in desserts en allerlei dranken. Het kan in de vorm van vanillestokjes of vanille-extract gebruikt worden om een zachte, zoete smaak te geven. Vanille komt voor in likeuren zoals vanilleroomlikeur en crème brûlé-likeur.
Lokale ingrediënten
Vaak worden lokale kruidensoorten gebruikt bij het maken van traditionele likeuren. Dit draagt bij aan de authenticiteit van het product en versterkt het regionale karakter ervan. Zo blijven de traditionele recepten en methoden van produceren behouden.
De grote verscheidenheid aan likeuren hebben er alleszins wel voor gezorgd dat ze hun weg hebben gevonden naar het brede publiek.
In veel regio's worden kruidenlikeuren al generaties lang gemaakt volgens een specifieke formule. Door gebruik te maken van lokale kruiden kunnen distilleerders deze tradities in stand houden en een erfgoed van kennis en expertise doorgeven aan toekomstige generaties.
Het gebruik van lokale ingrediënten kan ook helpen om lokale gemeenschappen te ondersteunen door de vraag naar deze kruidensoorten te vergroten.
Conclusie
Vandaag hebben kruidenlikeuren een andere bestaansreden tegenover vroeger. Ze zijn geëvolueerd tot een echt genotsproduct. Ze dragen bij aan gezelligheid en het genieten van de lekkere dingen des levens.
Kruiden bieden rijkdom en een zekere complexiteit aan likeuren. Binnen deze industrie bestaat heel wat creativiteit en vernieuwing enerzijds en behoud van tradities anderzijds. Dat is een unieke combinatie die eveneens bijdraagt aan de bijzonderheid van de likeur.
Het drinken van likeur is nu zoals het drinken van andere lekkere drankjes: een sociale en plezierige ervaring. Likeuren met kruiden dragen dus bij aan de feeststemming en zijn niet meer weg te denken uit de hedendaagse drankcultuur.
