Snoeien van kruiden

Om ervoor te zorgen dat je plantjes gezond en sterk blijven, is het belangrijk om ze regelmatig te snoeien en dat ook op de juiste manier te doen.

Zo houd je de kruidenplantjes gezond, compact en productief. Er zijn enkele algemene tips en adviezen over snoeien te geven. Vergeet echter niet dat elke kruidensoort zijn eigen specifieke vereisten heeft.

Waarom is het snoeien van kruiden belangrijk?

Snoeien speelt een cruciale rol bij het behouden van de gezondheid en de levenskracht van je kruidenplanten. Het snoeien van kruidenplantjes heeft verschillende voordelen:

• Het helpt om de plant compact en mooi gevormd te houden. Door regelmatig te snoeien, voorkom je dat de plant gaat woekeren of uit model raakt.
• Daarnaast stimuleert het de groei en vertakking van de plant, waardoor er meer bladeren worden geproduceerd.
• Regelmatig snoeien helpt het schieten te voorkomen en zorgt ervoor dat de plant zijn energie kan richten op het produceren van heerlijke bladeren in plaats van op bloemen. Ookal zijn die laatste in vele gevallen eveneens eetbaar, worden bij de meeste kruiden toch voornamelijk de bladeren opgegeten.
• Door selectief bepaalde delen van de plant te verwijderen, kun je ook ziekten voorkomen.
• De productie van essentiële oliën, die kruiden hun kenmerkende smaken en geuren geven, wordt gestimuleerd door te snoeien.

Wanneer moet ik mijn kruiden snoeien?

Hier wordt een onderscheid gemaakt tussen het meest ideale moment op de dag of op het jaar. Het beste moment op de dag is de ochtend. Op dat moment is de temperatuur het laagst, wat minder stress oplevert tijdens het snoeien dan hitte. Tijdens de nacht kunnen kruiden vocht opnemen, dat zorgt ervoor dat ze in de ochtend beter gehydrateerd zijn. Gehydrateerde planten ondervinden minder schade bij het snoeien en herstellen ook makkelijker.

Het beste moment op het jaar om kruidenplantjes te snoeien is afhankelijk van het type kruid. Over het algemeen kun je beginnen zodra de plant ongeveer 10-15 cm hoog is. Dit geeft het kruid voldoende tijd om goed te wortelen voordat er gesnoeid wordt.

Sommige snelgroeiende kruidensoorten zoals munt en basilicum kunnen vaker worden gesnoeid, terwijl langzamer groeiende kruiden zoals rozemarijn en tijm minder vaak gesnoeid hoeven te worden.

De meeste kruiden hebben baat bij regelmatig snoeien gedurende het groeiseizoen om hun vorm te behouden en te voorkomen dat ze langbenig worden.

Bij meerjarige kruiden wordt over het algemeen aanbevolen om ze in het vroege voorjaar te snoeien voordat de nieuwe groei begint of in het najaar, vóór de winter. Door vroeg in het seizoen te snoeien, stimuleer je de plant om een sterk en krachtig wortelstelsel te ontwikkelen. Het helpt bij het verjongen van de plant en zal zo nieuwe groei aanmoedigen. Let er wel op dat mogelijke vorst, je pas gesnoeide plantjes niet gaat beschadigen. In de lente wordt er doorgaans steviger gesnoeid dan in de winter.

Door regelmatig te snoeien, voorkom je dat de plant gaat woekeren of uit model raakt.

Hoe snoei ik kruiden op de juiste manier?

Om je kruidenplantjes op de juiste manier te snoeien, volg je deze eenvoudige stappen:

1. Voordat je begint met snoeien, onderzoek je de kruiden zorgvuldig op eventuele dode of zieke takken en bladeren. Verwijder deze eerst, ze hebben geen nut meer voor de plant en kunnen zelfs ziektes verspreiden.
2. Kies het juiste gereedschap. Door een scherpe snoeischaar aan te schaffen, zorg je voor zuivere incisies en minimaliseer je de schade aan de plant.
3. Onderzoek de groeiwijze van de verschillende kruiden aangezien dit een verschillende snoeitechniek kan vereisen. Sommige kruiden hebben uit zichzelf een compacte groei, zoals basilicum of tijm. Deze kruiden dienen regelmatig gesnoeid te worden, vooral door ze af te toppen. Kruiden zoals rozemarijn of lavendel hebben dan weer een meer opgaande groei. Hier zijn minder frequente snoeibeurten nodig, maar kan het wel belangrijk zijn in het voorjaar redelijk zwaar te snoeien. Woekerende kruiden zoals munt en citroenmelisse moeten het hele seizoen door gesnoeid worden. Op het einde van het groeiseizoen kan een stevige snoeibeurt noodzakelijk zijn. Bij kruiden zoals peterselie en koriander wordt vooral aan de buitenkant gesnoeid om zo de binnenste, nieuwe groei intact te houden.
4. Strategisch snoeien houdt in dat je je focust op stengels die houtachtig zijn geworden of buiten de grenzen van hun gewenste vorm groeien. Maak schone, schuine sneden net boven een bladknooppunt of knop om nieuwe groei te stimuleren.
5. Pas de Pinch and Deadhead-methode toe. Om een compacte groei te bevorderen, knijp je regelmatig de toppen van de kruiden terug. Dit stimuleert het ontkiemen van zijscheuten, wat resulteert in dichtere en compactere planten. Verwijder bovendien alle uitgebloeide bloemen, ook wel ‘deadheads’ genoemd, om de energie van de plant te richten op de bladproductie in plaats van op de zaadontwikkeling.

                                      De beste snoeischaren

Wat te doen met snoeiafval?

Het snoeiafval van kruidenplantjes hoef je niet weg te gooien. Je kunt het namelijk gebruiken om nieuwe plantjes te kweken. Veel kruidensoorten kunnen eenvoudig worden vermeerderd door te stekken.

Sommige snelgroeiende kruidensoorten zoals munt en basilicum kunnen vaker worden gesnoeid, terwijl langzamer groeiende kruiden zoals rozemarijn en tijm minder vaak gesnoeid hoeven te worden.

Verwijder hiervoor de onderste bladeren van een gezonde tak en plaats deze in een potje met water of met vochtige potgrond. Zet het potje op een warme en lichte plek en binnen no-time zul je nieuwe wortels zien verschijnen.

Veelvoorkomende fouten bij het snoeien

• Overmatig snoeien: pas op dat je de kruiden niet te veel snoeit, omdat dit hun groei kan belemmeren en de plant in het algemeen kan verzwakken. Zorg ervoor dat je niet meer dan een derde van de plant tegelijk verwijdert.
• Snoeien op het verkeerde moment: meerjarige kruiden snoeien tijdens perioden van vorst kan de kruiden belasten en hun vermogen om te bloeien belemmeren.
• Slecht gereedschap gebruiken: botte messen kunnen het plantenweefsel scheuren en verpletteren, wat leidt tot een grotere kans op infecties. Draag daarom goed zorg voor je snoeigereedschap. Het slijpen ervan kan soms nodig zijn. 
• Het niet naleven van de hygiëne: dit kan leiden tot besmetting van planten, wat resulteert in slechte groei, lage opbrengst en zelfs de dood van je geliefde kruiden. Houd dus je gereedschap schoon en verwijder steeds plantenresten.